Όταν η Dr. Phyllis Meadow, από τα ιδρυτικά μέλη της σχολής Modern Psychoanalysis, ρωτήθηκε σε ραδιοφωνική συνέντευξη για το ποιος θα μπορούσε να δοκιμάσει την ψυχανάλυση, απάντησε, «Οποιοσδήποτε είναι πρόθυμος να κοιτάξει μέσα του.» Να κοιτάξει κάποιος μέσα του ίσως είναι μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις στην ζωή μας. Στην ψυχανάλυση είναι σχεδόν δεδομένο ότι σε κάποια φάση της θεραπείας απωθημένες αναμνήσεις, σκέψεις και συναισθήματα θα’βγούν στην επιφάνεια, σε μια μοναδική ευκαιρία να επεξεργασθούν συναισθηματικά. Οι δυνάμεις της απώθησης (μιας ασυνείδητης διεργασίας) μπορεί να είναι πολύ δυνατές. Συναισθήματα και αναμνήσεις μπορεί να παρεμποδιστούν να γίνουν συνειδητά, ωστόσο η επήρεια που έχουν στην ζωή μας είναι μεγάλη. Ή ακόμα μπορεί να είναι συνειδητά αλλά επιλέγουμε να απαρνηθούμε την ύπαρξη τους. Στην υπηρεσία της συναισθηματικής επιβίωσης, ο άνθρωπος φέρνει στο προσκήνιο τις πιο πρωταρχικές άμυνες.
Συχνά με ρωτούν τι είναι προτιμότερο, να γνωρίζει κανείς ή να μην γνωρίζει. Μου έρχεται πάντα στο μυαλό η ιστορία με τους φυλακισμένους στην Αλληγορία του Σπηλαίου του Πλάτωνα, όπου ένας αριθμός ατόμων είναι αλυσοδεμένοι σε μια σπηλιά. Οι άνθρωποι αυτοί δεν μπορούν να δουν τίποτα εκτός από παραμορφωμένες σκιές ανθρώπων και αντικειμένων που περνούν έξω από την σπηλιά. Για αυτούς, αυτό που βλέπουν είναι η δική τους πραγματικότητα. Όταν ένας από του φυλακισμένους κατάφερε να απελευθερωθεί και να βγει στην επιφάνια, το φως από τον ήλιο του έκαιγε στα μάτια. Όταν ο πόνος άρχισε να εξασθενεί, μπορούσε να δει τον κόσμο όπως πραγματικά ήταν. Επέστρεψε στην σπηλιά να ενημερώσει τους υπόλοιπους φυλακισμένους για το τι είδε. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να αντιδράσουν επιθετικά και να απειλήσουν να σκοτώσουν τον επόμενο που θα προσπαθούσε να τους «διαφωτίσει» με τέτοιο τρόπο. Ο συμβολισμός στη Αλληγορία του Πλάτωνα για αυτούς που προτιμούν να παραμένουν στο σκοτάδι είναι ξεκάθαρος.
Πηγαίνοντας πίσω στην ερώτηση για το τι είναι καλύτερο, να γνωρίζει κανείς ή να μην γνωρίζει, το αφήνω στην κρίση του καθενός. Προσωπικά, τα χρόνια στην εκπαίδευση και προσωπική θεραπεία στην ψυχανάλυση, μου απέδωσε μια συναισθηματική κατανόηση και επίγνωση που με βοήθησε να επιλύσω διάφορα θέματα και να ζω μια πιο ώριμη και ικανοποιητική ζωή.
Ακούω συχνά ανθρώπους να λένε ότι ξέρουν ποιοι είναι αλλά κατά βάθος δεν έχουν ιδέα για το ποιοι πραγματικά είναι και για το λόγο που κάνουν αυτά που κάνουν καθημερινά. Να γνωρίσει κάποιος τον εαυτό του δεν είναι εύκολο. Μπορεί να είναι συναισθηματικά επίφοβο αλλά τα πλεονεκτήματα είναι μεγάλα και μπορούν να μεταμορφώσουν την ζωή μας προς το καλύτερο.
Στην περίπτωση μου, όταν ερχόμαστε στην επιλογή για το πόσο βαθιά ή επιφανειακά θέλω να ζω την ζωή μου, ακολουθώ μια αναφορά του Γιούνγκ που είπε, «Τα οράματα σας γίνονται καθαρά μόνο όταν κοιτάξετε μέσα στην καρδιά σας. Όποιος βλέπει προς τα έξω ονειρεύεται. Όποιος βλέπει προς τα μέσα ξυπνάει.»