Στις πλείστες περιπτώσεις οι λόγοι και τα κίνητρα που ωθούν κάποιον στην δυστυχία παραμένουν ασυνείδητα. Ο άνθρωπος μπορεί να κατανοεί συνειδητά ότι ορισμένες αποφάσεις που χρειάζεται να πάρει ή πράξεις που χρειάζεται να κάνει δεν θα του βγουν σε καλό. Εντούτοις πάει κατευθείαν στο γκρεμό. Κάτι μέσα μας μας σπρώχνει προς τον αυτοκαταστροφή. Μετά μας φταίει η μοίρα μας, για κάποιους ο Θεός και για ορισμένους φταίνε όλοι οι άλλοι.
Ο άνθρωπος έχει μια επιθυμία να δείχνει πως είναι καλά και ευτυχισμένος. Κάποιες φορές μπορεί να πείσει και τον ίδιο του τον εαυτό ότι αυτή είναι η πραγματικότητα. Ο ευτυχισμένος άνθρωπος, όμως, δεν έχει καμία ανάγκη να βροντοφωνάζει και να προωθεί την ευτυχία του μέσω Facebook, Instagram, και κάθε λογής μέσο κοινωνικής δικτύωσης (ή εξαπάτησης). Όταν είσαι ευτυχισμένος δεν χρειάζεσαι επιβεβαίωση από κανένα like στην ανάρτηση σου. Όταν είσαι ευτυχισμένος, είσαι απλά ευγνώμων.
Για να δεις καμιά φορά την εσωτερική πραγματικότητά πρέπει να αποτραβηχθείς από αυτήν. Καθώς η θεραπεία στην ψυχανάλυση προοδεύει, ο αναλυόμενος επιλύει θέματα και αντιστάσεις που τον κρατούσαν σε απόσταση από την ευτυχία, την υγειά και την ζωή. Και τότε, όταν βρεθεί απ’έξω, μπορεί να δει και να καταλάβει συναισθηματικά τι τον ωθούσε (ασυνείδητα τις πλείστες φορές) στην δυστυχία. Και τότε αρχίζει η δουλειά.
Κάπου έχω διαβάσει ότι ευτυχία είναι μια βαλίτσα στο χέρι και ένας προορισμός που περιμένει. Μπορεί να μην είναι και το πιο ευχάριστο ταξίδι καθώς θα έρθουμε αντιμέτωποι με τον ίδιο μας εαυτό, ίσως τον χειρότερο μας εχθρό. Ο προορισμός όμως μας γεμίζει φώς και ελπίδα.
Η πείρα και εμπειρία μου στην ψυχανάλυση, αλλά και η πίστη μου στο Θεό, μου έχουν δείξει ότι ο άνθρωπος δεν σχεδιάστηκε για να είναι δυστυχισμένος. Αντιθέτως, ο ευτυχισμένος άνθρωπος που ζει σε αρμονία με την δημιουργική του φύση είναι λιγότερο επιρρεπής σε ασθένειες καθώς έχει ισχυρότερο ανοσοποιητικό σύστημα. Τελικά ίσως χρειάζεται πολύ περισσότερη προσπάθεια να είναι κάποιος δυστυχισμένος παρά ευτυχισμένος.
Να είσαι ευτυχισμένος όμως δεν συνεπάγει την ύπαρξη αποκλειστικά θετικών συναισθημάτων. Η ζωή δεν είναι μια ευθεία γραμμή. Έχει τα πάνω της και τα κάτω της. Κάθε συναίσθημα θα πρέπει να είναι καλοδεχούμενο όσο αμήχανα και αν αυτό μας κάνει να νιώθουμε. Η αποφυγή, ή ακόμα χειροτέρα, η απώθηση αρνητικών συναισθημάτων θα έχει αντίκτυπο σε μας, είτε σωματικά είτε ψυχικά, κάποια στιγμή στο μέλλον.
Αλλά και σε συναισθηματικό πάτο να φθάσουμε, την ελπίδα ποτέ δεν πρέπει να χάσουμε. Το θετικό όταν φθάσουμε στον πάτο είναι ότι δεν υπάρχει πιο κάτω. Ίσως χρειαστεί να παραμείνουμε εκεί για λίγο (ή πολύ), έως ότου ανακτήσουμε δυνάμεις και αρχίσουμε την άνοδο. Η πίστη, η ελπίδα και η αγάπη κάποια στιγμή θα πρέπει να έλθουν (ή να επανέλθουν). Όπως αναφέρει και ο απόστολος των εθνών Παύλος στην πρώτη προς Κορινθίους επιστολή, “Εις δε την παρούσαν ζωήν, μένει η πίστις, η ελπίς και η αγάπη, τα τρία αυτά, μεγαλύτερα δε μεταξύ αυτών είναι η αγάπη.”